Ngành Tư pháp phổ biến, quán triệt, triển khai Luật Đất đai năm 2024

Ngày 22/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị Phổ biến, quán triệt, triển khai Luật Đất đai năm 2024 với hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tại điểm cầu 63 tỉnh, thành phố. Đồng chí Lê Thành Long, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp chủ trì Hội nghị. Các Thứ trưởng Bộ Tư pháp: Nguyễn Khánh Ngọc, Đặng Hoàng Oanh, Trần Tiến Dũng và Mai Lương Khôi cùng dự.

Tham dự Hội nghị có đồng chí Lê Minh Ngân, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường; đồng chí Phan Đức Hiếu, Uỷ viên thường trực Uỷ ban kinh tế của Quốc hội; đồng chí Hoàng Minh Hiếu, Uỷ viên thường trực Uỷ ban pháp luật của Quốc hội.

Chủ trì tại điểm cầu Bình Dương, có đồng chí Nguyễn Anh Hoa - Giám đốc Sở Tư pháp, đồng chí Nguyễn Thị Tuyết Thanh - Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự. Tham dự hội nghị có các đồng chí thủ trưởng đơn vị thuộc Sở Tư pháp, Cục Thi hành án dân sự tỉnh và công chức, viên chức của Sở Tư pháp và Cục Thi hành án dân sự tỉnh Bình Dương.

Tại Hội nghị, đồng chí Nguyễn Anh Hoa đã phát biểu tham luận với chủ đề: "Triển khai thi hành Luật Đất đai năm 2024 nhằm tháo gỡ những vướng mắc trong thực tiễn tỉnh Bình Dương". Bài tham luận nhấn mạnh một số điểm mới của Luật Đất đai năm 2024 so với Luật Đất đai năm 2013, sẽ tác động quan trọng đến địa phương. Qua nghiên cứu và từ thực tiễn địa phương, Giám đốc Sở Tư pháp đã nêu lên 4 đề xuất, kiến nghị đối với Chính phủ, các bộ ngành Trung ương nhằm góp phần vào việc hoàn thiện pháp luật đất đai (Nghị định, Thông tư) trong thời gian tới như: về xác định nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với việc chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án đầu tư; về thu hồi đất do chậm tiến độ sử dụng đất; xử lý đất có nguồn gốc từ nông, lâm trường; vấn đề Hộ gia đình sử dụng đất; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất là tài sản chung của vợ chồng.

Giải quyết nhiều vướng mắc, tồn tại trong quản lý, sử dụng đất

Hội nghị nhằm phổ biến, quán triệt Luật Đất đai năm 2024 cho ngành Tư pháp, bảo đảm kịp thời, thực chất, hiệu quả; nâng cao hiểu biết, nhận thức về Luật Đất đai năm 2024 và trách nhiệm của Bộ, ngành Tư pháp trong việc thi hành Luật Đất đai; tổ chức thi hành có hiệu quả trong Bộ, ngành Tư pháp theo Quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 05/3/2024 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Đất đai.

Luật Đất đai năm 2024 đã được Quốc hội khoá XV thông qua vào ngày 18/01/2024 tại kỳ họp bất thường lần thứ 5. So với Luật Đất đai năm 2013, Luật Đất đai năm 2024 gồm 16 chương và 260 điều với nhiều điểm mới quan trọng, đã thể chế hóa theo đúng tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao; góp phần hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; đáp ứng yêu cầu hoàn thiện đồng bộ chính sách, pháp luật về quản lý và sử dụng đất. Luật Đất đai năm 2024 cũng đã giải quyết nhiều vấn đề vướng mắc, tồn tại từ thực tiễn công tác quản lý, sử dụng đất; đảm bảo hài hòa quyền và lợi ích của Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư; thúc đẩy thương mại hóa quyền sử dụng đất, phát triển thị trường bất động sản minh bạch, lành mạnh; qua đó để nguồn lực đất đai được quản lý, khai thác, sử dụng tiết kiệm, bền vững, hiệu quả cao nhất.

 
Hình ảnh tại các điểm cầu.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng nhấn mạnh các Luật Đất đai ở Việt Nam qua các thời kỳ, đặc biệt là Luật Đất đai năm 2024 là đạo luật lớn, có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt trong đời sống chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường của đất nước; có tác động sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp. Nhiều điểm mới của Luật Đất đai năm 2024 liên quan trực tiếp đến chức năng, nhiệm vụ của Bộ, ngành Tư pháp như lĩnh vực Thi hành án dân sự, bán đấu giá tài sản, trợ giúp pháp lý…

Kế hoạch triển khai thi hành Luật Đất đai năm 2024 được ban hành kèm theo Quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 05/3/2024 của Thủ tướng Chính phủ; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ cần ban hành 16 văn bản quy định chi tiết Luật Đất đai năm 2024, gồm: 09 Nghị định của Chính phủ, 01 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và 06 Thông tư của Bộ trưởng.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng phát biểu khai mạc Hội nghị.

Qua rà soát, Bộ Tư pháp nhận thấy Luật Đất đai năm 2024 có 18 nội dung giao UBND cấp tỉnh phải quy định chi tiết và 01 nội dung thuộc thẩm quyền ban hành của HĐND cấp tỉnh. Điều này đòi hỏi sự tham gia chủ động, tích cực của Bộ Tư pháp cũng như các Sở Tư pháp trong quá trình xây dựng, góp ý, thẩm định các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2024 để đưa Luật nào vào cuộc sống. Ngoài ra, khi Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực, một số vướng mắc pháp lý trong một số vụ việc cụ thể có thể phát sinh, đòi hỏi Bộ, ngành Tư pháp phải có ý kiến.

Để có thể triển khai thi hành Luật Đất đai năm 2024 có hiệu quả, chất lượng, Bộ, ngành Tư pháp cần chủ động nghiên cứu, phổ biến, quán triệt Luật Đất đai; hiểu đúng và đầy đủ các điểm mới của Luật này. Chính vì vậy Bộ Tư pháp tổ chức Hội  nghị phổ biến, quán triệt Luật trong toàn ngành. Thứ trưởng đề nghị các báo cáo viên, chuyên gia trình bày ngắn gọn để dành thời gian cho trao đổi, thảo luận; đề nghị đại biểu tại các điểm cầu nghiên cứu tài liệu, mạnh dạn tham gia trao đổi, thảo luận để làm rõ các quy định, nhất là các điểm mới của Luật Đất đai liên quan Bộ, ngành Tư pháp, qua đó có định hướng xử lý các vấn đề pháp lý liên quan trong thời gian tới, đảm bảo chất lượng, thực chất, góp phần vào sự thành công của Hội nghị.

Tiếp tục phổ biến, quán triệt Luật Đất đai 2014 dưới nhiều hình thức khác nhau

Tại Hội nghị, các đại biểu đã được nghe đồng chí Lê Minh Ngân, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Phó Trưởng Ban soạn thảo Luật Đất đai giới thiệu những điểm mới của Luật Đất đai năm 2024 và một số lưu ý cho ngành Tư pháp về: công chứng, chứng thực liên quan đến thực hiện quyền của người sử dụng đất; các quy định liên quan đến thi hành án; xây dựng, thẩm định các văn bản quy phạm hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Đất đai năm 2024 tại cấp Trung ương và địa phương. Trên cơ sở đó, các đại biểu đã cùng trao đổi, thảo luận với nhóm chuyên gia của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội các nội dung liên quan đến công bố quy hoạch, chuyển nhượng đất trồng lúa, bảng giá đất, ….

 
Đồng chí Lê Minh Ngân, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Phó Trưởng Ban soạn thảo Luật Đất đai trình bày tại Hội nghị.

Tiếp đó, đại diện một số địa phương đề xuất một số giải pháp, kiến nghị triển khai thi hành Luật Đất đai năm 2024 nhằm tháo gỡ những vướng mắc trong thực tiễn tại địa phương. Cụ thể, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Bắc Giang đề nghị cần xác định lộ trình cụ thể để bảo đảm Luật Đất đai và các văn bản quy định chi tiết thi hành được thực hiện thống nhất, đồng bộ trên phạm vi cả nước kể từ ngày Luật có hiệu lực thi hành. Đồng thời cần thường xuyên, kịp thời kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ, giải quyết vướng mắc, khó khăn phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện để bảo đảm tiến độ, hiệu quả của việc triển khai thi hành Luật. Đại diện Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng bổ sung thêm, Luật Đất đai năm 2024 có 18 nội dung giao thẩm quyền Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải quy định chi tiết và 01 nội dung thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ban hành. Vì vậy, đối với chính quyền địa phương cũng phải chủ động thực hiện rà soát các quy định, các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền, để sửa đổi, bổ sung, ban hành mới đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất. Trong công tác tổ chức thi hành pháp luật, cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến các điểm mới, đáng chú ý và tác động cũng như các điểm cần được làm rõ; thường xuyên tổ chức tập huấn kiến thức pháp luật đất đai, kiến thức quản lý nhà nước về đất đai cho cán bộ, công chức, viên chức thực hiện nhiệm vụ quản lý đất đai các cấp. Bên cạnh đó, các địa phương cũng cần chú trọng thực hiện chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, sử dụng đất đai phù hợp với xu hướng chuyển đổi số hiện nay và giúp công tác quản lý, sử dụng đất đai hiệu quả, khả thi hơn.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Lê Thành Long nhấn mạnh, Luật Đất đai năm 2024 là đạo luật rất quan trọng, quyết định sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng – an ninh. Tuy nhiên, Luật này khá phức tạp, có tác động sâu rộng đến nhiều ngành, lĩnh vực, trong đó có ngành Tư pháp. Vì vậy, Bộ trưởng đề nghị các đơn vị thuộc Bộ, Sở Tư pháp, các tổ chức xã hội nghề nghiệp trực tiếp liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của Bộ, ngành Tư pháp tiếp tục phổ biến, quán triệt, tập huấn cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bằng các hình thức phù hợp.

Bộ trưởng Lê Thành Long phát biểu kết luận Hội nghị.

Bộ trưởng cũng đề nghị các đơn vị thuộc Bộ, chủ lực là Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế; Sở Tư pháp và Cục Thi hành án dân sự địa phương tham gia tích cực, chủ động hoàn thiện và xây dựng các văn bản quy định chi tiết và tham mưu cấp có thẩm quyền xử lý khi có khó khăn, vướng mắc. Ngoài ra, các đơn vị có liên quan trực tiếp đến áp dụng quy định Luật Đất đai cần chuẩn bị sẵn sàng điều kiện cần thiết để có thể vận dụng ngay khi Luật này có hiệu lực. Bộ trưởng giao cho Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế chủ trì, phối hợp các chuyên gia và Nhà Xuất bản Tư pháp nghiên cứu xuất bản tài liệu để cán bộ, công chức trong toàn ngành Tư pháp nghiên cứu, sử dụng tại các lớp tập huấn…

Một số hình ảnh tại Hội nghị: 

Đồng chí Nguyễn Anh Hoa - Giám đốc Sở Tư pháp trình bày tham luận tại Hội nghị

Các đại biểu tại điểm cầu Bình Dương

​