I. TÌNH HÌNH TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG
1. Tình hình tổ chức
Tính đến ngày 31/12/2023, trên địa bàn tỉnh Bình Dương có 16 tổ chức đấu giá tài sản, trong đó: 08 doanh nghiệp đấu giá tài sản và 08 chi nhánh của doanh nghiệp đấu giá tài sản. Trong năm 2023, có 02 tổ chức đấu giá tài sản tạm ngừng hoạt động (Công ty Đấu giá hợp danh trực tuyến TDC Việt Nam và Doanh nghiệp Đấu giá tư nhân Mai Hồng Lợi), Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh giải thể từ 01/02/2024 theo Quyết định số 33/QĐ-UBND ngày 09/01/2024 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc giải thể Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản thuộc Sở Tư pháp.
Về đội ngũ đấu giá viên: Trên địa bàn tỉnh có 28 đấu giá viên hành nghề trong các doanh nghiệp đấu giá tài sản, do Sở Tư pháp tỉnh Bình Dương cấp thẻ đấu giá viên. Ngoài ra, có 08 đấu giá viên đang hành nghề trong 08 chi nhánh của doanh nghiệp đấu giá, do Sở Tư pháp của các địa phương khác cấp thẻ.
Tất cả các thông tin về đấu giá viên, tổ chức đấu giá tài sản đều được cập nhật và đăng tải lên Phần mềm Quản lý Đấu giá tài sản của Bộ Tư pháp.
2. Kết quả hoạt động
Từ ngày 01/01/2023 đến 31/12/2023, các tổ chức hành nghề đấu giá đã hoạt động đạt kết quả như sau:
- Tổng số cuộc đấu giá đã thực hiện: 265 cuộc (tăng 86 cuộc so với năm 2022);
- Số cuộc đấu giá thành: 171 cuộc (tăng 32 cuộc so với năm 2022);
- Tổng giá khởi điểm của tài sản đấu giá: 514.966.646.135 đồng (giảm 73.262.243.368 đồng so với năm 2022);
- Tổng giá bán của tài sản đấu giá: 997.909.675.371 đồng (tăng 262.839.342.711đồng so với năm 2022);
- Tổng số tiền thù lao dịch vụ đấu giá thu được: 2.604.728.623 đồng (tăng 289.368.642 so với năm 2022);
- Số tiền nộp ngân sách/thuế: 367.285.986 đồng (tăng 43.071.410 đồng so với năm 2022).
II. CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐẤU GIÁ TÀI SẢN
Sở Tư pháp đã tham mưu giúp Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện tốt vai trò, chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước về đấu giá tài sản, cụ thể:
- Tiếp tục công khai và giải quyết kịp thời, đúng pháp luật các thủ tục hành chính liên quan đến lĩnh vực đấu giá tài sản thuộc phạm vi, thẩm quyền giải quyết của Sở Tư pháp như: Cấp giấy đăng ký hoạt động, thay đổi nội dung đăng ký hoạt động, cấp thẻ đấu giá viên. Trong năm 2023, giải quyết 08 thủ tục hành chính về đấu giá tài sản.
- Việc tổ chức thi hành, tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đấu giá tài sản, chính sách phát triển nghề đấu giá tài sản: Sở Tư pháp thường xuyên đăng tải các văn bản quy phạm pháp luật, các tin bài liên quan đến Luật Đấu giá tài sản và các văn bản có liên quan trên Trang thông tin điện tử của Sở. Trong năm 2023, Sở Tư pháp đã biên soạn và cấp phát 9.000 tờ gấp pháp luật về đấu giá tài sản.
- Năm 2023, Sở Tư pháp đã kịp thời triển khai thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của Bộ Tư pháp, Ủy ban nhân dân tỉnh về đấu giá, cụ thể: ban hành Công văn số 1503/STP-BTTP ngày 09/8/2023 về việc triển khai Thông tư số 47/2023/TT-BTP về đấu giá tài sản; ban hành Công văn 997/STP-BTTP ngày 31/5/2023 về nâng cao hiệu quả hoạt động đấu giá tài sản trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát các vấn đề liên quan đến khu đất của Công ty Cổ phần Truyền thông Trí Việt, có báo cáo xin ý kiến hướng dẫn của ngành cấp trên.
- Về thanh tra, kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính:
+ Thực hiện Kế hoạch thanh tra năm 2023 đã được Giám đốc Sở Tư pháp phê duyệt tại Quyết định số 168/QĐ-STP ngày 12/12/2022 của Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Bình Dương (được điều chỉnh bởi Quyết định số 164/QĐ-STP ngày 09/11/2023 của Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Bình Dương), Thanh tra Sở Tư pháp đã tiến hành 01 cuộc thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực đấu giá tài sản đối với Công ty Đấu giá hợp danh Chính Nghĩa. Đoàn Thanh tra đang trong quá trình tổng hợp báo cáo kết quả thanh tra và xây dựng dự thảo Kết luận thanh tra đối với Công ty Đấu giá hợp danh Chính Nghĩa.
+ Qua kết quả thanh tra, Đoàn thanh tra đã tiến hành lập Biên bản vi phạm hành chính đối với Công ty Đấu giá hợp danh Chính Nghĩa về hành vi lập sổ đăng ký đấu giá tài sản không đúng quy định và hành vi mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp không đầy đủ cho đấu giá viên của tổ chức mình. Chánh Thanh tra Sở đã ban hành quyết định xử phạt theo quy định.
- Về giải quyết khiếu nại, tố cáo: Sở Tư pháp tiếp nhận được 01 Đơn tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của Giám đốc Sở. Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của Công ty Đấu giá hợp danh Công Lập trong việc bán đấu giá tài sản thi hành án là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất thuộc thửa đất số 10, tờ bản đồ số 10; tọa lạc tại khu phố 9, thị trấn Phước Vĩnh, huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BD534008 do UBND huyện Phú Giáo cấp ngày 24/7/2011, cụ thể tố cáo các hành vi: Công ty Đấu giá hợp danh Công Lập đã vi phạm khoản 2 Điều 49 Luật Đấu giá tài sản năm 2016; vi phạm khoản 1 Điều 49 Luật Đấu giá tài sản năm 2016 trong trường hợp chỉ có một người tham gia đấu giá và vi phạm pháp luật về kê biên, định giá, giảm giá, đấu giá tài sản thi hành án; vi phạm Điều 33 Luật Đấu giá tài sản năm 2016; Công ty Đấu giá hợp danh Công Lập đã có hành vi thông đồng trong quá trình tham gia đấu giá, làm sai lệch thông tin tài sản đấu giá.
Sau khi nhận được Đơn Tố cáo, Giám đốc Sở đã thụ lý, thành lập Tổ xác minh nội dung tố cáo và ban hành quyết định gia hạn giải quyết tố cáo, gia hạn xác minh nội dung tố cáo (lần hai). Ngày 05/02/2024, Giám đốc Sở đã ban hành Kết luận nội dung tố cáo, Thông báo kết quả giải quyết tố cáo theo quy định. Theo đó, nội dung tố cáo của công dân là tố cáo sai.
Ngoài ra, Sở cũng tiếp nhận 01 Đơn Kiến nghị của ông Liên Tuấn Kiệt – người đại diện theo pháp luật của Công ty TNHH Sản xuất rượu Golden Spirits Việt Nam, Sở đã trả lời Đơn của Ông theo đúng quy định.
III. KHÓ KHĂN, VƯỚNG MẮC
- Theo khoản 2 Điều 38 Luật đấu giá tài sản quy định về đăng ký tham gia đấu giá:
"2. Tổ chức đấu giá tài sản bán hồ sơ tham gia đấu giá, tiếp nhận hồ sơ tham gia đấu giá trong giờ hành chính, liên tục kể từ ngày niêm yết việc đấu giá tài sản cho đến trước ngày mở cuộc đấu giá 02 ngày."
Tại khoản 2 Điều 39 Luật đấu giá tài sản quy định Tiền đặt trước và xử lý tiền đặt trước
"2. Tổ chức đấu giá tài sản chỉ được thu tiền đặt trước của người tham gia đấu giá trong thời hạn 03 ngày làm việc trước ngày mở cuộc đấu giá, trừ trường hợp tổ chức đấu giá tài sản và người tham gia đấu giá có thỏa thuận khác nhưng phải trước ngày mở cuộc đấu giá. Tổ chức đấu giá tài sản không được sử dụng tiền đặt trước của người tham gia đấu giá vào bất kỳ mục đích nào khác."
Với 02 điều khoản nêu trên, khi hết hạn tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá, người đăng ký vẫn có thể nộp tiền đặt trước vào 02 ngày sau nên dễ phát sinh tình trạng nhiều khách hàng đăng ký tham gia đấu giá nhưng chưa nộp tiền đặt trước có thể thông đồng, thỏa thuận với nhau để một hoặc một vài người nộp tiền đặt trước để mua tài sản, những người đăng ký tham gia đấu giá còn lại không nộp tiền đạt trước chỉ bị mất tiền mua hồ sơ tham gia đấu giá.
- Về vấn đề đấu giá quyền sử dụng đất do nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất, địa phương đang khó khăn, vướng mắc trong việc xác định giá khởi điểm do Nghị định số 135/2016/NĐ-CP và Nghị định số 123/2017/NĐ-CP đã hết hiệu lực bởi Nghị định số 12/2024/NĐ-CP ngày 05/02/2024 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về giá đất và Nghị định số 10/2023/NĐ-CP ngày 03/4/2023 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai.
IV. ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ
- Để tránh tình trạng khách hàng đăng ký tham gia đấu giá nhưng chưa nộp tiền đặt trước có thể thông đồng, thỏa thuận với nhau trong việc mua tài sản đấu giá, kiến nghị Bộ Tư pháp trình cơ quan có thẩm quyền sửa đổi quy định khoản 2 Điều 38, khoản 2 Điều 39 Luật đấu giá tài sản theo hướng thời gian nộp hồ sơ tham gia đấu giá và thời gian nộp tiền đặt trước phải cùng một thời hạn.
- Đề nghị Bộ Tư pháp kiến nghị cơ quan có thẩm quyền hướng dẫn đối với vấn đề xác định giá khởi điểm trong trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất do nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất.