I. Công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện

1. Công tác tuyên truyền, quán triệt Luật Tiếp công dân năm 2013, các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành

Công tác tiếp công dân luôn được Đảng ủy, Giám đốc Sở Tư pháp xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng của cơ quan, đơn vị. Sở Tư pháp thường xuyên tổ chức phổ biến, quán triệt nội dung Chỉ thị, Quy định, Kế hoạch cùng các văn bản có liên quan như Luật Tiếp công dân, các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành nhằm nâng cao nhận thức và hành động trong thực thi công vụ của công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan, đơn vị. Giám đốc Sở đã chỉ đạo các phòng chuyên môn, đơn vị sự nghiệp thuộc Sở tổ chức triển khai cho toàn thể công chức, viên chức, người lao động của cơ quan, đơn vị trong các cuộc họp cơ quan, họp chi bộ, "Ngày pháp luật", gửi qua hộp thư công vụ; thực hiện việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tiếp công dân thông qua việc đăng tin, bài trên Trang thông tin điện tử Sở Tư pháp.

Bên cạnh đó, để nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, Sở đã chú trọng đẩy mạnh công tác phổ biến, quán triệt đường lối chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về các lĩnh vực của ngành và lĩnh vực có liên quan cho toàn thể công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan, đơn vị nhất là cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân.

2. Rà soát, sửa đổi, bổ sung và ban hành theo thẩm quyền các văn bản quy định, hướng dẫn công tác tiếp công dân

Trong kỳ báo cáo, Sở Tư pháp không ban hành văn bản quy phạm pháp luật về tiếp công dân. Tuy nhiên, Sở thực hiện thẩm định đối với văn bản quy phạm pháp luật do Hội đồng nhân dân tỉnh, UBND tỉnh ban hành; tham gia góp ý kiến một số kế hoạch, văn bản của UBND tỉnh liên quan. Việc tiếp công dân của Sở đang được thực hiện theo Quy chế tiếp công dân, Nội quy tiếp công dân đã được Giám đốc Sở Tư pháp ban hành theo Quyết định số 72/QĐ-STP ngày 06/6/2016 và Quyết định số 73/QĐ-STP ngày 06/6/2016. Thủ trưởng các đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở cũng đã ban hành Quy chế, Nội quy tiếp công dân theo quy định của pháp luật.

3. Tổ chức triển khai, chỉ đạo các cơ quan, tổ chức trực thuộc, cấp chính quyền thuộc thẩm quyền quản lý thực hiện các quy định pháp luật về tiếp công dân

Hàng năm, Sở Tư pháp ban hành Kế hoạch công tác tiếp công dân lồng ghép trong Kế hoạch công tác thanh tra được Giám đốc Sở phê duyệt. Ban hành Thông báo tiếp công dân định kỳ của Giám đốc Sở năm 2022, năm 2023; Thông báo này được Sở gửi đến các cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan, đồng thời, tiến hành niêm yết tại nơi tiếp công dân của Sở Tư pháp và đăng trên trang Thông tin điện tử của Sở.

Ngoài ra, để triển khai thực hiện Kế hoạch số 2656/KH-UBND ngày 02/6/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh về phối hợp tiếp công dân phục vụ kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, Sở đã ban hành văn bản triển khai đến Thủ trưởng các phòng chuyên môn, đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở[2]. Thực hiện Công văn số 6325/UBND-BTCD ngày 01/12/2022 về tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, Giám đốc Sở đã ban hành Công văn chỉ đạo các Trưởng phòng chuyên môn và Thủ trưởng các đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở Tư pháp triển khai các nhiệm vụ, giải pháp về tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo[3]. Tiếp sau đó, thực hiện Chỉ thị số 03/CT-UBND ngày 27/3/2023 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh về việc tăng cường công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng và Công văn số 1388/UBND-NC ngày 29/3/2023 về triển khai các nhiệm vụ, giải pháp cải thiện về đánh giá công tác phòng chống tham nhũng thời gian tới, Giám đốc Sở Tư pháp đã ban hành văn bản triển khai đến các Trưởng phòng chuyên môn và Thủ trưởng đơn vị sự nghiệp thuộc Sở[4].

II. Tình hình và kết quả thực hiện

1. Tình hình công tác tiếp công dân

* Tình hình công tác tiếp công dân:

- Tại Sở Tư pháp:

+ Thực hiện Quy chế, Nội quy tiếp công dân của Sở Tư pháp, Giám đốc Sở Tư pháp tiếp công dân định kỳ vào ngày 15 hàng tháng, Thanh tra Sở tiếp công dân thường xuyên. Từ ngày 01/01/2021 đến ngày 30/6/2023, trong các ngày tiếp công dân định kỳ của Giám đốc, không có công dân đến, cũng như chưa phát sinh trường hợp nào tiếp công dân đột xuất. Thanh tra Sở tiếp công dân thường xuyên 05 trường hợp với 05 lượt người, 06 vụ việc, cụ thể:

• 01 trường hợp người dân đến nộp 02 Đơn khiếu nại: Đơn kiếu nại về việc sai phạm quy trình làm việc gây hậu quả nghiêm trọng của Văn phòng công chứng An Tín - Công chứng viên Văn phòng công chứng An Tín - ông Từ Minh Tuấn trong việc lập hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất và Đơn khiếu nại về hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng của bà Nguyễn Thị Minh Nga, thẩm phán Tòa án nhân dân thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương; khiếu nại về hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng của bà Nguyễn Thị Lành Luật sư Công ty Luật TNHH Dân Ý. Nội dung 02 Đơn khiếu nại không thuộc thẩm quyền giải quyết của Giám đốc Sở Tư pháp. Công chức tiếp công dân đã hướng dẫn quy định pháp luật liên quan. Người khiếu nại mong muốn nộp Đơn khiếu nại đến Sở Tư pháp. Công chức tiếp công dân đã tiếp nhận Đơn khiếu nại và chuyển đến người có thẩm quyền xử lý. Sở đã ban hành văn bản hướng dẫn người khiếu nại.
• 01 trường hợp người dân liên hệ để nhận văn bản trả lời về việc xử lý 02 Đơn khiếu nại đã gửi đến Sở Tư pháp. Công chức tiếp công dân đã cung cấp văn bản hướng dẫn cho người khiếu nại.
• 01 trường hợp người dân đề nghị Sở Tư pháp cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân. Nội dung đề nghị không thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở Tư pháp, công chức tiếp công dân đã giải thích, hướng dẫn người dân liên hệ đến cơ quan có thẩm quyền để được xem xét, giải quyết.
• 01 trường hợp người dân phản ánh về tư cách đạo đức của luật sư thuộc Đoàn luật sư tỉnh Bình Dương. Nội dung phản ánh không thuộc thẩm quyền giải quyết của Giám đốc Sở Tư pháp, công chức tiếp công dân đã hướng dẫn người phản ánh liên hệ Đoàn luật sư tỉnh Bình Dương để được xem xét theo quy định.
• 01 trường hợp người dân thông báo đã nộp hồ sơ tại Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả của Sở Tư pháp đề nghị Sở giải quyết việc cập nhật hủy bỏ tình trạng ngăn chặn đăng ký biến động trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả đã chuyển hồ sơ cho Phòng chuyên môn của Sở xử lý. Sở đã giải quyết nội dung đề nghị của người dân theo quy định.
  
  + Ngoài ra, Sở tham gia một số cuộc họp tiếp công dân định kỳ của Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh và tiếp công dân của Ban Tiếp công dân tỉnh.
  
  - Tại 03 đơn vị sự nghiệp thuộc Sở: Không phát sinh vụ việc tiếp công dân định kỳ, thường xuyên, cũng như tiếp công dân đột xuất.
  
  * Đánh giá kết quả công tác tiếp công dân trong kỳ báo cáo: Sở Tư pháp và các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở đã nghiêm túc thực hiện các quy định pháp luật về tiếp công dân. Đơn thư, nội dung trình bày của công dân được tiếp nhận, phân loại và xử lý đảm bảo theo đúng quy định.
  
   * Đánh giá tình hình chấp hành pháp luật của công dân: Công dân đến địa điểm tiếp công dân của Sở Tư pháp đều tuân thủ đúng quy định, chưa xảy ra tình trạng mất an ninh, trật tự tại địa điểm tiếp công dân.
  
  2. Tình hình thi hành các quy định về trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác tiếp công dân
  
  a) Trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức công tác tiếp công dân của cơ quan, tổ chức, đơn vị:
  
  - Ban hành các văn bản chỉ đạo tổ chức thực hiện pháp luật về tiếp công dân, nội quy, quy chế tiếp công dân:
  
  Sở Tư pháp và các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở đã ban hành nội quy, quy chế tiếp công dân, Sở cũng ban hành thông báo lịch tiếp công dân của Giám đốc Sở. Thực hiện niêm yết công khai nội quy, quy chế, lịch tiếp công dân tại địa điểm tiếp công dân của cơ quan, đơn vị, đồng thời công khai trên Trang thông tin điện tử của Sở Tư pháp. Sở có công văn triển khai các nhiệm vụ, văn bản liên quan công tác tiếp công dân đến thủ trưởng các phòng chuyên môn, đơn vị sự nghiệp thuộc Sở.
  
  - Bố trí trụ sở, địa điểm, cơ sở vật chất, điều kiện đảm bảo cho hoạt động tiếp công dân:
  
  Việc tiếp công dân của Sở Tư pháp được thực hiện tại bộ phận một cửa và có bố trí phòng họp trong trụ sở làm việc tại Tầng 15, Tháp A Tòa nhà Trung tâm Hành chính tỉnh để tiếp công dân tùy theo tính chất nội dung vụ việc. Các đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở đã bố trí địa điểm tiếp công dân tại trụ sở làm việc của từng đơn vị.
  
  Hoạt động tiếp công dân được đảm bảo đầy đủ các điều kiện đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ như cơ sở vật chất, trang thiết bị,… Cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh được hưởng chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật.
  
  - Phân công cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân thường xuyên:
  
  Sở Tư pháp phân công Chánh Thanh tra Sở tiếp công dân thường xuyên tại địa điểm tiếp công dân của Sở. Ngoài ra, theo yêu cầu của Giám đốc, Trưởng phòng chuyên môn, Thủ trưởng đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở tiếp công dân tại địa điểm tiếp công dân của Sở khi có khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh liên quan đến lĩnh vực công tác của phòng, đơn vị. Chánh Thanh tra giúp Giám đốc Sở tổ chức tiếp công dân tại địa điểm tiếp công dân của Sở; chủ trì tổ chức, phối hợp với Trưởng phòng chuyên môn, Thủ trưởng đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở trong việc tiếp công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh theo quy định của pháp luật. Đối với mỗi đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở đã phân công cán bộ làm công tác tiếp công dân theo quy định.
  
  Cán bộ, công chức được phân công làm công tác tiếp công dân đều được đào tạo cử nhân luật, qua đó có sự am hiểu pháp luật về chuyên môn phụ trách nên trong công tác tiếp công dân đã hướng dẫn, giải thích cho người dân hiểu rõ và thực hiện đúng quy định pháp luật từ đó góp phần giảm tỷ lệ đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của người dân.
  
  - Phối hợp với cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan trong công tác tiếp công dân và xử lý vụ việc nhiều người cùng khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về một nội dung:
  
  Sở Tư pháp luôn quan tâm đến công tác phối hợp trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Sở cử công chức tham gia phối hợp tiếp công dân đầy đủ, kịp thời khi có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền. Thời gian qua, Sở Tư pháp chưa phát sinh trường hợp nhiều người cùng khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về một nội dung tại nơi tiếp công dân của Sở Tư pháp.
  
  Sở luôn chú trọng đến công tác thanh tra trách nhiệm đối với Thủ trưởng các đơn vị sự nghiệp trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xem đây là một nhiệm vụ quan trọng nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và tăng cường trách nhiệm thực hiện Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo.
  
  Trong thời kỳ báo cáo, Sở đã tổ chức 03 Đoàn thanh tra trách nhiệm việc thực hiện pháp luật về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với 03 đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở (Phòng Công chứng số 1, Phòng Công chứng số 2 và Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước). Qua kết quả thanh tra cho thấy việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo được Thủ trưởng đơn vị sự nghiệp thực hiện đúng quy định của pháp luật; tuy nhiên 01 đơn vị có thiếu sót chưa bố trí địa điểm tiếp công dân riêng theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị định số 64/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiếp công dân. Qua công tác thanh tra, Thanh tra Sở đã tham mưu Giám đốc Sở có những chỉ đạo tích cực, đưa công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ngày càng tốt hơn. Ngoài ra, Sở tham gia thành viên các Đoàn thanh tra do Ủy ban nhân dân tỉnh thành lập về thanh tra trách nhiệm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn tỉnh.
  
  - Trách nhiệm bảo đảm an toàn, trật tự cho hoạt động tiếp công dân:
  
  Sở Tư pháp và các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở luôn thực hiện tốt việc đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn tại địa điểm tiếp công dân, chủ động có phương án xử lý tình huống, ngăn chặn không để xảy ra các hoạt động gây mất an ninh trật tự tại địa điểm tiếp công dân. Thời gian qua, tại địa điểm tiếp công dân của Sở Tư pháp và các đơn vị sự nghiệp trực thuộc chưa phát sinh trường hợp nào gây mất an ninh, trật tự, an toàn nơi tiếp công dân.
  
  - Trách nhiệm báo cáo tình hình, kết quả công tác tiếp công dân với cơ quan, tổ chức có thẩm quyền:
  
  Sở Tư pháp thực hiện tốt chế độ thông tin, báo cáo định kỳ, đột xuất về công tác tiếp công dân theo yêu cầu của Bộ Tư pháp, UBND tỉnh, Ban Nội chính Tỉnh ủy và Thanh tra tỉnh. Báo cáo bám sát theo đề cương yêu cầu, đảm bảo đúng thời hạn quy định.
  
  b) Việc thực hiện trách nhiệm tiếp công dân định kỳ của người đứng đầu:  
  
  Giám đốc Sở, Thủ trưởng các đơn vị thuộc Sở luôn nêu cao trách nhiệm, thực hiện việc tiếp công dân định kỳ tại địa điểm tiếp công dân của cơ quan, đơn vị theo quy định. Trong thời gian tiếp công dân định kỳ của người đứng đầu, không có công dân nào đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tại địa điểm tiếp công dân của Sở Tư pháp và các đơn vị thuộc Sở.
  
  c) Việc thực hiện trách nhiệm tiếp công dân đột xuất của người đứng đầu:
  
  Bên cạnh tiếp công dân định kỳ hàng tháng, Giám đốc Sở, Thủ trưởng các đơn vị thuộc Sở tiếp công dân đột xuất trong các trường hợp: Vụ việc gay gắt, phức tạp, có nhiều người tham gia, liên quan đến trách nhiệm của nhiều phòng chuyên môn, đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở hoặc có ý kiến của các phòng chuyên môn, đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở còn khác nhau; vụ việc nếu không chỉ đạo, xem xét kịp thời có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng hoặc có thể dẫn đến hủy hoại tài sản của Nhà nước, của tập thể, xâm hại đến tính mạng, tài sản của nhân dân, ảnh hưởng đến an ninh, chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Trong thời kỳ báo cáo, tại Sở Tư pháp và các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở chưa phát sinh trường hợp tiếp công dân đột xuất của người đứng đầu.
  
  d) Việc trả lời công dân theo quy định: Một số trường hợp người tiếp công dân đã hướng dẫn trực tiếp; đối với trường hợp công dân được tiếp gửi đơn thì đều được Sở Tư pháp xử lý và thông báo kết quả cho người được tiếp.
  
  đ) Xử lý vi phạm pháp luật về tiếp công dân (nếu có): Trong thời kỳ báo cáo, Sở Tư pháp và các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở chưa phát sinh trường hợp xử lý vi phạm pháp luật về tiếp công dân.
  
  3. Nhận định, đánh giá về tình hình thi hành pháp luật về trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác tiếp công dân
  
  Công tác tiếp công dân luôn được Đảng ủy, Giám đốc Sở Tư pháp quan tâm, chỉ đạo, phân công cán bộ, công chức có trình độ phù hợp để tham mưu thực hiện mảng công tác khó và khá nhảy cảm này. Giám đốc Sở, Thủ trưởng các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, thực hiện tốt việc tiếp công dân định kỳ, đột xuất tại địa điểm tiếp công dân đảm bảo đúng về trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật. Bố trí cơ sở vật chất, thực hiện đầy đủ các chế độ chính sách bồi dưỡng cho đội ngũ làm công tác tiếp công dân đảm bảo đúng theo luật định.
  
  III. Giải pháp
  
  - Tiếp tục quán triệt, triển khai các văn bản của Trung ương, địa phương liên quan đến công tác tiếp công dân.
  
  - Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung và pháp luật về tiếp công dân cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của cơ quan, đơn vị và nhân dân trên địa bàn tỉnh theo chức năng, nhiệm vụ pháp luật quy định.
  
  - Thực hiện và chỉ đạo thực hiện tốt công tác tiếp công dân và xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của Giám đốc Sở Tư pháp và Thủ trưởng các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở.​